PE broj (što znaći)

Proizvođači, dobro je poznato, nemaju jedinstven način označavanja osobina ribolovnog pribora pa tako i struna. Neki navode debljinu strune, u milimetrima ili inčima, neki njenu jačinu, u kilogramima ili librama. Od onih koji navode jačinu neki navode linearnu, a neki jačinu na čvoru, jedni na mokro, a drugi na suho vezani, u pravilu svaki na čvor vezan na način koji daje najbolje rezultate njegovog proizvoda itd.
Sve to često uzrokuje dvojbe, zabune i greške, ne samo manje iskusnih ribolovaca. Na žalost, zbrku su odnedavno još više povećali neki japanski proizvođači koji su uveli novi način obilježavanja osobine strune – pomoću PE broja. Kako je takav način označavanje jačine strune, ali ne samo nje, sve popularniji, svaki bi ozbiljniji udičar trebao znati barem osnovno o njemu.

Zapravo, radi se o prastarom japanskom načinu obilježavanja jačine, ali i nekih drugih osobina pletene svilene strune. Kako bi se znalo da se on odnosi na novu vrstu strune, ispred brojčane dodana je slovna oznaka PE.

Ona je skraćenica za polietilen (Poly Ethylen) od koga se pravi suvremena višenitka u svijetu poznata pod trgovačkim imenima „Spectra“ i „Dinema“, ali i „Braidid line“… Kod nas je nazivaju raznim imenima, primjerice konac, pletenica, upredenica, stopljenica, ali je najprimjereniji PE višenitka jer ima višenitki (kako pletenih i upredenih te stopljenih) i od „Dacrona“, odnosno PET (Poly Ethelen Terephthalate) plastike.

Brojčani dio oznake odnosi se na debljinu strune. No, pomoću brojčane oznake može se znati i nosivost PE višenitke. Naime, utvrđeno je da brojčana oznaka pomnožena s 10 daje nosivost strune u anglosaksonskoj mjeri libra (Lb). Kako je 1Lb ravna 0,453 kg, to znači da je potrebno PE broj pomnožiti s 4,53 kako bi se dobila nosivost PE strune u kilogramima. Primjera radi, struna oznake PE5 ima približnu nosivost od 50 Lb, odnosno 22,65 kg.

To vrijedi za sve PE strune izrađene predenjem, ali i rijetkim pletenjem 3 ili 4 predene strune. Međutim, gustim pletenjem, posebice više (do 12) predenih ili 3 do 4 pletene strune, te njihovim oblaganjem silikonom ili kojom drugom plastikom, posljednjih godinu, dvije, proizvode se i PE višenitke koja su 30 do 50, neke čak i 70 posto jače od standardnih. Takve su strune najbolje rješenje za lov vrlo dalekim bacanjem (surfcasting) i skosavanjem (vertical jigging). Mnogi proizvođači te strune označavaju kao MAX PE i osim uobičajene brojčane oznake debljine navode i njihovu točnu nosivost, najčešće u librama.
Ono što dodatno komplicira život ribolovaca koji ne znaju ništa, a olakšava onima koji znaju sve o ovom načinu označavanja, jest to da sve više proizvođača PE brojem označavaju i debljine jednonitki, struna od najlona i flurougljika (fluorocarbona).

No, to nije sve. Naime, osim struna u posljednje vrijeme sve više proizvođača i štapova te rola označava PE brojevima. Primjerice PE3-7. To znači da ti dijelovi oprema najbolje rezultate daju kad su na njima strune oznake PE3 do PE7, odnosno jačine 30 do 70 Lb. Ako, pak, ispred PE oznake piše Max to ne znači da je na nju najbolje postaviti odgovarajuću MAX PE, nego PE strunu maksimalne snage navedene u oznaci. Primjerice, kad piše Max PE10, na pribor se smije postaviti struna najveće snage 10, odnosno 100 Lb (45,30 kn).

Kad, pak, na roli u produžetku PE ima joj jedna brojčana oznaku, ona se odnosi na to koliki je kapacitet role strune te debljine. Primjerice, na kalem rola na kojoj je oznaka PE 1.0 – 500 m može se namotati 500 m strune debljine PE1.